Sick Building Syndrome voorkomen of genezen?

Wat is Sick Building Syndroom?

Sickbuilding syndroom is de aanduiding voor het geheel van gezondheidsklachten (vooral oog- een ademhalingsklachten) die de gebruikers van een gebouw bij langdurige aanwezigheid aldaar zeggen te ervaren en aan het gebouw zelf toeschrijven. Gemelde klachten zijn irritatie van de slijmvliezen van de ogen, neus en luchtwegen, een rode huid, jeuk, hoofdpijn, vermoeidheid, lusteloosheid en concentratieverlies.

In 1984 verscheen een rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie dat stelde dat tot 30% van de nieuwe en gerenoveerde gebouwen wereldwijd mogelijk te maken hebben met klachten gerelateerd aan slechte binnenluchtkwaliteit. Het eerste opvallende kenmerk van dit ziektebeeld is dat het over het algemeen niet optreedt bij één persoon, maar bij een hele groep. Het gaat dus niet om individuele gevallen, maar doet zich het vaakst voor bij meerdere werknemers uit eenzelfde gebouw. Doorgaans gaat het om gesloten bureauruimtes met een ventilatiesysteem. Het tweede kenmerk van dit fenomeen is dat de symptomen uiteenlopend, niet-specifiek en meestal onschuldig zijn: zware vermoeidheid, prikkelbaarheid, duizeligheid, misselijkheid, irritatie van de ogen, neusverkoudheid, bekneld gevoel op de borst, meer luchtweginfecties dan normaal, enz.

Oorzaken

Het sick building syndroom wordt vaak in verband gebracht met een slechte luchtkwaliteit, een ontbrekende of gebrekkige klimaatbeheersing. Andere oorzaken zijn chemische bestanddelen in de lucht afkomstig van bepaalde bouwmaterialen en meubelen, vuil en stof. Vocht is een belangrijke factor bij microbiologische contaminatie door schimmel(sporen) en bacteriën, die op hun beurt het sickbuildingsyndroom kunnen veroorzaken.

Symptomen

De symptomen die verband houden met het sickbuildingsyndroom zijn vaak vergelijkbaar met symptomen die voorkomen bij menselijke blootstelling aan (bio)aerosols. Vaak voorkomende symptomen zijn irritatie van de ogen, neus en keel, neurotoxische of algemene gezondheidsklachten, huidirritatie en geur- en smaaksensaties. Schimmels en bacteriën – vaak aanwezig in te vochtige omgevingen – kunnen allergische reacties veroorzaken.

De klachten zijn veelal individueel en niet beperkt tot de opsomming hierboven. Het is belangrijk te beseffen dat ieder individu anders reageert op blootstelling aan vervuiling. Daarbij is het psychologische aspect prominent aanwezig. Door bijvoorbeeld een hoge werkdruk en bijhorende stress kan het auto-immuunsysteem aangetast worden, waardoor de weerstand tegen invloeden van buitenaf, zoals bijvoorbeeld aerosolen, gevoelig afneemt. De klachten treden gewoonlijk op na een relatief korte tijdspanne tijdens of na de aanwezigheid in een bepaald gebouw – meestal binnen een periode van enkele weken. Ze verdwijnen snel nadat het gebouw niet meer betreden wordt. In uitzonderlijke gevallen kunnen de klachten langer aanhouden.

Indicaties van vuile luchtkanalen

Open een luchtrooster en kijk in het luchtkanaal. Check op vuilopbouw, afval of microbiologische contaminatie.
Onderzoek de retour roosters op vuilopbouw in het algemeen, maar check vooral op dikke, pluizige afzettingen van stof.
Trek het luchtfilter uit de luchtgroep. Als de filter vol zit met stof, dan wordt de luchtstroom belemmerd. Deze belemmering zorgt op zijn beurt voor extra stofopbouw in de retourkanalen door de lagere luchtsnelheden in deze kanalen (kanalen luchttechnisch voor de filter).
Open de luchtgroep of ventilatie-unit. Bestudeer de ventilator, motor en elektrisch circuit op stofopbouw. Hoe meer stof u ziet, hoe groter het probleem is.
Kijk naar de warmtewisselaar. Als de warmtewisselaar stoffig is, of indien er stof aan de randen van de behuizing vast hangt, dan heeft de luchtfilter zijn werk niet goed gedaan.

Elk van deze indicatoren is een teken dat uw HVAC-systeem en luchtkanaalnetwerk de negatieve gevolgen ervaart van te veel stof en vuil.

Gevolgen van vuile luchtkanalen

Wat is nu eigenlijk het probleem met een beetje stof en vuil? Er zijn een aantal problemen die veroorzaakt worden door vuile luchtkanalen, gaande van een verhoging van energieverbruik en bijhorende kosten tot gezondheidsproblemen.

Vuil en stof verhinderen de verwarmings- of koelfunctie van uw ventilatiesysteem. In de winter verwarmen vuile warmtewisselaars niet efficiënt. In de zomer zijn vervuilde condensators niet in staat de lucht adequaat te koelen. In beide gevallen zal het ventilatiesysteem langer tijd nodig hebben om zijn werk te doen, waardoor het uiteindelijk meer energie zal verbruiken om de binnenomgeving te verwarmen of te koelen.
Vuil en stof verhinderen een vlotte luchtstroming. Veronderstel dat uw ventilatiesysteem een goede verwarmingsfunctie of koelfunctie heeft. Maar als de ventilator beperkt wordt door een verhoogde weerstand door stof vuilopbouw in of op de ventilator of zelfs verderop in het ventilatiesysteem, dan kan het systeem niet efficiënt de verwarmde of gekoelde lucht circuleren in het gebouw. Het zal dus nog steeds meer tijd nodig hebben om te doen wat het moet doen en zal bijgevolg meer energie verbruiken.
Zoveel te langer een HVAC systeem in werking is, zoveel te meer slijtage zal het ondergaan, zoals elk systeem met bewegende onderdelen. Dit geldt in het bijzonder voor waterpompen, branders en motorlagers. Het gevolg van punt 1 en 2 is, naast een verhoogd energieverbruik dus ook een snellere slijtage van het ventilatiesysteem.
Stof bestaat niet alleen uit fijne partikels, maar ook uit dode huidschilfers, partikels van huisdieren, micro-organismen, pollen, schimmelsporen en zelfs uitwerpselen van knaagdieren. Wanneer dit stof het systeem bevuilt, kan het een voedingsbodem worden voor bacteriën, mijten en andere plagen.
Vuil en stof verspreiden sneller in huis met vuile luchtkanalen. Het maakt niet uit hoe grondig u uw huis afstoft en reinigt; fijne stofdeeltjes, waaronder ook gevaarlijke allergenen, stromen snel van kamer naar kamer en bedekken tafels, smartphones en speelgoed.

Voordelen van luchtkanaalreiniging

Een jaarlijks bezoek van een professionele luchtkanaalreiniger ter inspectie van uw ventilatiesysteem – en bijhorende actie wanneer blijkt dat reiniging nodig is – kan vele technische en gezondheidsproblemen voorkomen. Daarbij bespaart u op het gebied van verwarming en koeling:

Een betere en betrouwbare werking van uw HVAC-systeem
Minder dure onderhoudskosten door slijtage en een algemeen langere levenscyclus van uw ventilatiesysteem.
Meer energie-efficiëntie, resulterend in een lagere energierekening.
Minder kans op ademhalingsproblemen of allergische reacties.
Minder stof, resulterend in een verminderde reinigingsinspanning voor uw leefruimtes.

Uiteindelijk is het reinigen van uw ventilatiekanalen zeker geen doe-het-zelf project. En het is zeker ook geen job voor een onervaren persoon met ongeschikt materiaal. Een grondig uitgevoerde reiniging wil zeggen dat minstens 95% van het ventilatiesysteem gereinigd moet worden. Dit kan enkel met industriële reinigingstoestellen en de inbreng van technologische hulpmiddelen. Daarom vertrouwt u uw reinigingsproject enkel toe aan een bedrijf dat deze garanties kan bieden.